Hiperpigmentasyon (Ciltte Pigment Bozukluğu) Nedir?
İnsanlar günlük hayatta en çok görüntülerine dikkat etme ihtiyacı hissederler. Çünkü günümüz modern hayatında artık dış görünüşümüz birçok şeyin önüne geçebiliyor. Cildimiz de bu dış görünüşün adeta kimliğini oluşturan bir parçası ve yaşımızı, güzelliğimizi belirleyen en önemli etken. Bu nedenle cildimizde oluşan çeşitli problemler; akne, sivilce, siyah nokta, renk eşitsizliği yani hipermigmentasyon gibi sorunlar hassasiyet ve özen gerektirmelidir.
Hiperpigmentasyon Nedir?
Bilinen rutin sorunların yanı sıra, cilt üzerinde renk değişimi ile ilgili de bazı sorunlar yaşanabiliyor; örneğin cilt lekeleri. Cilt lekeleri dediğimizde akla ilk gelen oluşum, derinin normal renginden daha koyu renkte olmasıdır. Hiperpigmentasyon ismiyle anılan bu lekeler aynı zamanda renk veren melanin maddesinin yani pigmentin, derimizin bazı bölgelerinde yoğunlaşmasıyla ortaya çıkar. Sebebi, derinin herhangi bir biçimde zarar görmesi ve “enflamasyon” sürecinin başlamasıdır.
Enflamasyon, derinin maruz kaldığı hasarı onarma sürecidir; bu onarım esnasında daha fazla hasar görmemek adına da melanin pigmentini salgılar. Bu durumda temel problem, bu pigmentin bazı alanlarda yoğunlaşarak artması ve bir türlü dağılamamasıdır.
Hiperpigmentasyon Nasıl Oluşur ve Çeşitleri Neledir?
Hiperpigmentasyon oluşumunda, cildimizin güneş veyahut diğer ultraviyole ışık kaynaklarından almış olduğu UVA ve UVB ışınları -bilhassa UVA ışınları- deri hasarına sebep olan en önemli etkendir. Bunlar deride melanin birikimine sebep olurlar. Ayrıca akne sorunu olan bir cilt, iyileşmesi sırasında UV ışınlarıyla karşılaşırsa aknenin yoğun olarak görüldüğü bölgelerde enflamasyon sonrası ortaya çıkan hiperpigmentasyon (PIH) lekesinin oluşumu gözlenir.
Hamilelik döneminde hormon düzeyinde oluşan hızlı değişimler, derinin ultraviyole ışınlarına karşı daha hassas hale gelmesine, bazı noktaların ve bölgelerin lekelenmesine sebep olabilir. Bu durum sadece kadınlara özgü değildir ve erkeklerde de görülebilir.
Ağızdan alınan ve ağza sürülen bazı ilaçların veya maruz kalınan kimyasal maddelerin, derinin duyarlılığını artırarak hiperpigmentasyon oluşumuna yol açtığı bilinmektedir. Bunun tek sebebi ultraviyole ışınları değildir; bazı metabolizmaya bağlı hastalıklar (örneğin insülin direnci), koltuk altı ve genital bölgelerde hiperpigmentasyon oluşturabilir; bazen hamile kadınlarda karında yatay koyu renk çizgiler halinde ortaya çıkabilir. Bazen de sigara bağımlılarında hiperpigmentasyon diş etleri ve ağız içinde melanin lekeleri şeklimde ortaya çıkabilir.
Vitiligo
Ciltte düz beyaz lekelerin oluşmasına neden olur. Bazı insanlarda, bu lekeler vücudun her tarafında görülebilir. Vücudumuzda pigment üretimini sağlayan hücrelerin zarar gördüğü otoimmün bir hastalıktır.
Vitiligonun kesin tedavisi yoktur; fakat kozmetik ürünler, kortikosteroid kremleri, kalsinörin inhibitörleri veya ultraviyole ışık tedavileri gibi alternatifler bulunur.
Albinizm
Melanin üreten bir enzimin olmamasından kaynaklanan ve nadiren görülen kalıtsal bir hastalıktır. Bu hastalık; cilt, saç ve gözlerde tam anlamıyla bir pigmentasyon eksikliği ile sonuçlanır.
Albinolar, vücudun melanin üretmesini sınırlayan anormal farklı bir gene sahiptir. Maalesef albinizm için bir tedavi yoktur.
Bu hastalık normalde her ırkta ortaya çıkabilir, fakat beyaz insanlar arasında çok daha sık görülür. Ayrıca, albinizm hastalarının neredeyse hepsinde görme azalması veya anormal göz hareketi gibi problemler vardır ve doktor tarafından kontrol edilmesi gerekir.
Hiperpigmentasyon Nasıl Geçer?
Hiperpigmentasyon ile başa çıkmanın birçok yolu vardır. İşe ilk olarak cildinizi kibarca temizleyerek ve hasar görmüş hücreleri yavaşça dökerek başlamanız gerekir.
Günlük Cilt Bakımını Aksatmayın
Hiperpigmentasyon oluşumunu önlemek ya da azaltmak için; cilt temizleyicilerini günde bir veya iki kez kullanmaya çalışmanız, yani basit bir günlük cilt bakımı gerçekleştirmeniz gerekir. Cildin ölü hücrelerden ve kirden, ekstra salgılanan sebumdan arındırılması gerekir.
Egzersiz ile Cilt Sorunlarını Minimuma İndirin
Egzersiz, özellikle fazlaca terleme oluştuğu zaman, detoksifikasyon, dolaşım ve bağışıklık sistemini güçlendirmek için önemlidir. Düzenli egzersiz yapmak, kan dolaşımını artırdığı ve fazla atıkların atılmasına yardımcı olduğu için; cilt sağlığını destekler ve yaşlanma karşıtı önemli etkilere sahiptir.
Haftanın her günü ,en azından yarım saat ile 1 saat arası egzersiz yapmaya çalışın. Dehidrasyon ve kuru cilt gibi sorunları önlemek için egzersiz esnasında ve sonrasında nemli olmaya özen gösterin.
Bilinçsizce Yapılan Diyetleri Rafa Kaldırın
Eksik beslenme, iltihaplanmaya ve zayıf cilt sağlığına neden olur ve yaşlanma belirtilerini normal olarak hızlandırır. Cildin sağlık durumunu ve görüntüsünü iyileştirmeye yardımcı olacak takviyeleri şu maddeler içerir:
- A vitamini
- C vitamini
- E vitamini
- B3 ve B5 Omega-3 yağlı asitler
- Çinko
- Çuha çiçeği yağı
- Antioksidanlar
Düzensiz ve sağlıksız bir hayat tarzı, pürüzlü hiperpigmentasyona neden olabilir. Bu nedenle, cildin renk değişikliğine neden olan sağlık koşullarına dikkat etmek önemlidir.